Ngân sách liên bang 2017 hoãn những cải tổ lớn về thuế

0
Bộ trưởng tài chính Bill Morneau và thủ tướng Justin Trudeau rời văn phòng thủ tướng trước khi công bố ngân sách liên bang ở Ottawa hôm 22/3/2017. (Ảnh: Sean Kilpatrick/The Canadian Press)

Bộ trưởng tài chính Bill Morneau đang hoãn tăng thuế đối với người giàu Canada khi ông đệ trình ngân sách liên bang hôm thứ Tư 22/3, với các khoản chi tiêu mới ít ỏi, tập trung vào việc đào tạo kỹ năng nghề nghiệp, khuyến khích đổi mới sáng tạo, và thúc đẩy tăng trưởng trong các ngành quan trọng của nền kinh tế.

Đối mặt với mức độ bất định cao về các chính sách sẽ được áp dụng ở Mỹ khi tổng thống Donald Trump hứa giảm thuế “mạnh mẽ”, chính phủ của thủ tướng Justin Trudeau dường như hoãn binh để ngóng đợi tình hình ở Mỹ trước khi có bất kỳ quyết định lớn nào có thể ảnh hưởng tới khả năng cạnh tranh về thuế của Canada.

Ngân sách cũng cho thấy rằng bất cứ động thái nào của Mỹ về thương mại, chẳng hạn như đánh thuế nhập khẩu, có thể kiềm chế xuất khẩu sang Mỹ và sẽ ảnh hưởng xấu tới kinh tế Canada.

Ngân sách liên bang thứ nhì của chính phủ Đảng Tự do dưới thời thủ tướng Justin Trudeau đóng một số lỗ hổng về thuế công ty và tăng thuế rượu và thuốc lá. Ngân sách này cũng tăng phí bảo hiểm thất nghiệp để trang trải cho một loạt các chương trình đào tạo kỹ năng nghề nghiệp mới.

Ngân sách không có kế hoạch tăng thuế đối với lợi tức đầu tư như lợi nhuận từ đầu tư vốn (capital gains), một chủ đề được thị trường tài chính Bay Street đặc biệt quan ngại trong những tuần gần đây. Thay vì vậy, ngân sách loại bỏ một loạt các loại tax credit (miễn giảm thuế) bị xem là không hiệu quả, trong đó có loại giảm thuế cho người sử dụng phương tiện vận tải công cộng (xe buýt, tàu điện ngầm) trong khi người dùng Uber nay sẽ phải trả thuế bán hàng (sales tax).

Nhưng bộ trưởng Morneau hứa cuối năm nay sẽ đệ trình kế hoạch về những thay đổi thuế có thể ảnh hưởng tới những người có thu nhập cao, đặc biệt là những người dùng các cấu trúc doanh nghiệp để đóng thuế ít hơn.

Sau khi đã loại bỏ việc chia thu nhập (income splitting) cho các gia đình có con, chính phủ Đảng Tự do nay nhắm tới các cấu trúc doanh nghiệp tư nhân mà vẫn cho phép các cặp vợ chồng chia thu nhập để giảm thuế.

Nhìn chung, ngân sách cung cấp các chi tiết mới về nhiều loại chi tiêu đã được công bố năm ngoái. Các khoản chi tiêu, tăng thuế, và tiết kiệm mới được công bố trong ngân sách 2017 có tác động ròng không đáng kể, bắt đầu ở mức khoảng 200 triệu đô-la vào năm tới và tăng lên tới 1,9 tỷ đô-la trong năm 2019-20.

Ngân sách này tăng mức thu thuế thêm được 1,4 tỷ đô-la bằng cách rà soát sắp xếp lại các loại tax credit và những thay đổi khác, cũng như thu thêm được 1,4 tỷ đô-la trong 5 năm nhờ mức thu nhiều hơn từ phí bảo hiểm thất nghiệp cao hơn.

Tổng mức chi tiêu mới trong ngân sách sẽ tăng lên tới 8,2 tỷ đô-la hàng năm vào năm 2021-22.

Thâm hụt ngân sách được dự báo sẽ tăng từ 23 tỷ đô-la trong năm tài khóa hiện tại lên tới 28,5 tỷ đô-la trong năm tài khóa 2017-18, trước khi giảm xuống còn khoảng 19 tỷ đô-la trong năm tài khóa 2021-22. Những con số này bao gồm mức “điều chỉnh rủi ro” dự phòng 3 tỷ đô-la mỗi năm; mức dự phòng này đã được áp dụng trở lại sau khi bộ trưởng Morneau bỏ nó trong báo cáo cập nhật kinh tế hồi mùa thu năm rồi.

Ngân sách dự báo rằng nợ liên bang sẽ giảm nhẹ tính theo tỷ lệ trên GDP, từ 31,5% năm nay xuống còn 30,9% vào năm 2021-20. Tuy nhiên, giới phân tích kinh tế bày tỏ quan ngại rằng ngân sách không có chỉ tiêu loại bỏ thâm hụt ngân sách. Họ cảnh báo rằng điều này khiến tình hình tài chính liên bang bị rủi ro trong trường hợp có suy thoái hoặc tăng trưởng kinh tế thấp hơn kỳ vọng.

Tại cuộc họp báo với báo giới, bộ trưởng Morneau nhiều lần từ chối đưa ra thời gian biểu cụ thể về xóa thâm hụt ngân sách, mà chỉ nói rằng chính phủ có kế hoạch kiểm soát tỷ số nợ trên GDP.

Ngân sách có phân bổ tiền cho người thất nghiệp ở Canada tự bỏ tiền túi học nghề trong khi nhận phúc lợi bảo hiểm thất nghiệp (EI). Ngân sách cũng sẽ tăng các khoản cho sinh viên vay lên tới tối đa $1.800 để học bán thời gian, và các khoản trợ cấp lên tới tối đa $1.360 cho những người có con ăn theo.

Về đổi mới sáng tạo, chính phủ Đảng Tự do hứa sẽ đầu tư vào sáu ngành kinh tế: sản xuất công nghiệp tân tiến, tài nguyên sạch, các ngành khoa học sinh vật, nông sản, công nghệ kỹ thuật số và sạch.

Ngân sách chú trọng đặc biệt tới việc cải thiện đời sống của phụ nữ trong lực lượng lao động. Chính phủ liên bang sẽ tăng phúc lợi nghỉ hộ sản lên tới 18 tuần, và cho phép phụ nữ được quyền xin hưởng phúc lợi nghỉ hộ sản lên tới 12 tuần trước ngày sinh con. Các doanh nghiệp do liên bang quản lý cũng sẽ phải cho phép giờ làm việc linh hoạt.

Chính phủ dành 100 triệu đô-la để chống nạn bạo hành tình dục đối với phụ nữ – đây là một biện pháp ngân sách được đưa vào phút chót sau khi một cuộc điều tra của nhật báo The Globe and Mail phát hiện rằng một trong năm lời tố cáo xâm hại tình dục ở Canada bị cảnh sát xem không có căn cứ.

Ngân sách nêu cụ thể các khoản mục trong những ngân quỹ trước đây được công bố là sẽ phân bổ cho cơ sở hạ tầng xã hội; cấp 7 tỷ đô-la trong 10 năm để tài trợ những chỗ giữ trẻ và 11,2 tỷ đô-la trong 11 năm cho nhà có giá dễ mua.

Tương tự, thêm nhiều chi tiết được công bố cho các ngân quỹ cơ sở hạ tầng khác chẳng hạn vận tải công cộng và Ngân hàng Cơ sở Hạ tầng Canada được đề xuất. Ngân sách cho biết rằng liên bang sẽ chỉ sẵn sàng tài trợ tối đa 40% chi phí của các công trình vận tải công cộng mới ở các địa phương. Các thành phố lâu nay đã kêu gọi chính phủ liên bang tài trợ tới 50% chi phí, như chính phủ đã làm trong giai đoạn đầu tiên của việc chi tiêu cho cơ sở hạ tầng.

Động thái này dường như nhằm để khuyến khích các tỉnh bang đóng góp tỷ lệ lớn hơn cho các công trình lớn.

Chính phủ tạo một khoản credit mới dành cho người chăm sóc lên tới tối đa $6.883 để giúp các gia đình chăm sóc thân nhân ăn theo và $2.150 cho vợ/chồng ăn theo.

Như dự kiến, ngân sách không cung cấp chi tiết cụ thể nào về các mức tăng chi tiêu dự định cho ngân sách quân sự. Những chi tiết đó sẽ được nêu khi một bản đánh giá chính sách quốc phòng được công bố về sau trong năm nay.

Ngân sách có những khoản phân bổ cho nhiều ưu tiên của Đảng Tự do, ví dụ như hỗ trợ pháp lý tốt người xin tị nạn, sức khỏe tâm thần của tù nhân, lập một ban thư ký về vấn đề đồng tính, lưỡng tính và chuyển giới bên trong văn phòng Hội đồng Cơ mật, tiền dành cho học nghệ thuật và Internet miễn phí cho các gia đình gặp nghịch cảnh.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.