Hôm thứ Bảy 11/1/2020, Iran thừa nhận rằng quân đội nước này đã “vô tình” bắn hạ máy bay dân dụng của Ukraine hôm 8/1, làm thiệt mạng toàn bộ 176 người trên máy bay, sau khi chính phủ Iran liên tục bác bỏ các cáo buộc của phương Tây rằng Iran chịu trách nhiệm.

Các mảnh vỡ tại hiện trường rơi máy bay của Hãng hàng không Quốc tế Ukraine, ở Shahedshahr, phía tây nam Tehran, Iran ngày 8/1/2020. (Ảnh: AP Photo/Ebrahim Noroozi)

“Cộng hòa Hồi giáo Iran vô cùng hối hận về sai lầm tai hại này,” tổng thống Hassan Rouhani viết trên Twitter hôm thứ Sáu 10/1/2020. “Tôi xin chia sẻ và cầu nguyện cho tất cả các gia đình có tang. Tôi xin gửi lời chia buồn chân thành nhất.”

Tổng thống Rouhani nói các cuộc điều tra tiếp tục xác định và truy tố người chịu trách nhiệm về thảm kịch lớn và sai lầm không thể tha thứ này.

Máy bay đó đã bị bắn rơi sáng sớm ngày 8/1, vài giờ sau khi Iran tiến hành một cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo vào hai căn cứ quân sự có binh lính Mỹ ở Iraq để trả thù việc Mỹ giết chết tướng Qassem Soleimani của  Iran bằng một cuộc không kích ở Baghdad. Không ai bị thương trong cuộc tấn công vào các căn cứ quân sự đó.

Một tuyên bố quân sự được các cơ quan truyền thông nhà nước Iran loan báo cho biết chiếc máy bay đó đã bị nhầm là “mục tiêu thù địch” sau khi nó chuyển hướng về phía một “trung tâm quân sự nhạy cảm” của lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran. Tuyên bố này nói rằng quân đội Iran đã ở “mức độ sẵn sàng cao nhất” trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Mỹ.

Một vị chỉ huy của lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran  cho biết đơn vị của ông nhận “trách nhiệm hoàn toàn” về chuyện đã xảy ra. Trong một phát biểu được truyền hình nhà nước phát sóng hôm 11/1, Tướng Amir Ali Hajizadeh nói khi ông biết về sự cố bắn rơi máy bay, “Tôi ước chi mình chết đi.”

“Trong một hoàn cảnh như vậy, vì lỗi của con người và một cách vô tình, máy bay đã bị bắn trúng,” tuyên bố của quân đội viết. Tuyên bố này xin lỗi về thảm họa và cho biết sẽ nâng cấp các hệ thống của mình để ngăn chặn những “sai lầm” như vậy trong tương lai. Tuyên bố này cũng nói rằng những người chịu trách nhiệm về vụ bắn rơi máy bay này sẽ bị truy tố.

Ngoại trưởng Javad Zarif của Iran trên Twitter ngỏ lời “hối tiếc, xin lỗi và chia buồn sâu sắc” với những người bị ảnh hưởng, nhưng cũng đổ lỗi cho “chủ nghĩa phiêu lưu của Mỹ” về tai nạn này.

Chuyến bay PS752, một chiếc Boeing 737 của Hãng hàng không Quốc tế Ukraine, đã bị bắn rơi ở ngoại ô Tehran trong khi cất cánh. Chính phủ liên bang Canada cho biết trong các nạn nhân có 138 người đang trên đường tới Canada. Ngoại trưởng François-Philippe Champagne hôm 10/1 nói rằng có 57 người Canada thiệt mạng. (Các tường thuật ban đầu nói rằng có 63 người Canada chết.)

Những dòng tweet của giới lãnh đạo Iran mâu thuẫn với một tuyên bố mà Iran đưa ra vào đầu ngày 10/1. Tuyên bố đó phủ nhận mọi trách nhiệm về vụ chuyến bay 752 bị bắn rơi, và thay vào đó đổ lỗi cho việc cháy động cơ của chiếc Boeing 737-800.

Hôm 9/1, Thủ tướng Justin Trudeau cho biết nhiều nguồn tin tình báo cho thấy rằng chiếc máy bay đã bị một tên lửa Iran bắn rơi, có thể là do vô tình – nhận định đó cũng được Thủ tướng Vương quốc Anh Boris Johnson, Thủ tướng Úc Scott Scottison và Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đồng tình.

Iran ban đầu đã phản ứng rằng các cáo buộc đó là luận điệu tuyên truyền của phương Tây mà giới chức Iran cho là có tính xúc phạm đối với các nạn nhân.

Thủ tướng Trudeau muốn có cuộc điều tra trọn vẹn

Sau khi Iran thừa nhận, thủ tướng Justin Trudeau của Canada cho biết trong một tuyên bố vào sáng 11/1 rằng trọng tâm của chính phủ vẫn giúp gia đình và người thân của các nạn nhân vượt qua đau buồn, và tìm được công lý.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với các đối tác trên khắp thế giới để bảo đảm một cuộc điều tra trọn vẹn và thấu đáo, và chính phủ Canada mong đợi sự hợp tác trọn vẹn từ nhà chức trách Iran.”

Canada đang dẫn đầu một nhóm các quốc gia mất công dân trong vụ tai nạn để đấu tranh “chung một tiếng nói”, ngoại trưởng Champagne cho biết hôm 10/1.

Ngoại trưởng Champagne còn cho biết chính phủ cũng đang lập một đội công tác gồm các công chức hàng đầu để bảo đảm các gia đình Canada bị ảnh hưởng trong vụ tai nạn có được sự hỗ trợ và thông tin họ cần.

Chiếc máy bay đang trên đường tới thủ đô Kyiv của Ukraine khi bị bắn rơi. Trong những người thiệt mạng còn có công dân của Iran, Ukraine, Thụy Điển, Vương quốc Anh, Afghanistan và Đức.

Lãnh tụ tối cao của Iran đã gửi lời chia buồn và kêu gọi điều tra. Trong một tuyên bố được phát trên truyền hình nhà nước hôm 10/1, Ayatollah Ali Khamenei bày tỏ “sự thông cảm sâu sắc” với gia đình các nạn nhân và kêu gọi các lực lượng vũ trang “xử lý những khiếm khuyết khả dĩ và tội lỗi trong sự cố đau thương này”.

Nguồn: The Associated Press, CBC, 11/1/2020.

© Bản tiếng Việt của Canada Info.

2 thoughts on “Tổng thống Iran thừa nhận tên lửa Iran bắn rơi máy bay Ukraine

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.