5 nước có công dân thiệt mạng hợp sức buộc Iran ‘bồi thường trọn vẹn” cho máy bay bị bắn nhầm

Canada và bốn nước có công dân thiệt mạng khi quân đội Iran bắn nhầm làm rớt một máy bay dân sự của Ukrainian đang chính thức hợp sức để đòi Iran “bồi thường trọn vẹn”, theo một thư gởi cho các gia đình nạn nhân hôm thứ Năm 2/7/2020.

Thư từ liên minh năm quốc gia, mà đài Radio Canada International đã được đọc, nói rằng Canada, Afghanistan, Thụy Điển, Vương quốc Liên hiệp Anh và Ukraine “dự định phối hợp với nhau để đàm phán với Iran để bảo đảm rằng họ bị buộc phải chịu trách nhiệm và bồi thường trọn vẹn cho việc bắn rơi máy bay của Chuyến bay PS752 của Hãng Hàng không Quốc tế Ukraine, trong đó có hình thức bồi thường cho cái chết của những người thân của quý vị”.

Năm mươi lăm công dân và 30 thường trú nhân của Canada nằm trong số 176 người thiệt mạng khi Chuyến bay PS752 bị hai hỏa tiễn Iran bắn rớt ngay sau khi cất cánh từ thủ đô Tehran vào ngày 8/1/2020.

Năm quốc gia này — thành viên của Nhóm Phối hợp PS752 — ký một bản ghi nhớ chính thức vào ngày 2/7 để thiết lập các nguyên tắc để xúc tiến đàm phán với Tehran, theo thư này. Văn phòng Ngoại trưởng Francois-Philippe Champagne nói với đài CBC rằng Canada đã ký bản ghi nhớ đó.

Thư này nói rằng tuy các cuộc đàm phán giữa nhà nước với nhà nước này không ảnh hưởng tới quyền của các gia đình nạn nhân đòi bồi thường “từ hãng hàng không liên quan theo các hiệp định hàng không dân dụng quốc tế phù hợp”, nhưng điều đó sẽ khiến các gia đình không được kiện Iran tại các tòa án quốc tế.

Nhóm phối hợp đã bổ nhiệm Ukraine làm đại diện cho nhóm trong các cuộc đàm phán, theo một thông cáo báo chí của Bộ ngoại giao Canada.

Nhóm này đã lập một ban cố vấn với các đại diện từ mỗi nước thành viên để hiện diện trong các cuộc đàm phán và sẽ trợ giúp công việc của phát ngôn viên, theo thông cáo báo chí.

Thông cáo báo chí cũng cho biết năm nước cũng đã thảo luận việc giải mã như dự định các hộp đen tại Pháp, sự bồi thường của Hãng Hàng không Quốc tế Ukraine và việc điều tra hình sự về thảm họa này

Hamed Esmaeilion, phát ngôn viên của hiệp hội đại diện các gia đình của những người Canada thiệt mạng trong chuyến bay từ Tehran dự định đi thủ đô Kyiv, Ukraine, nói rằng các gia đình đã nói rõ với ngoại trưởng Champagne rằng trách nhiệm giải trình và công lý có ý nghĩa quan trọng đối với họ hơn nhiều so với bất cứ khoản bồi thường tài chính nào.

“Chúng tôi đã nói với ông Champagne rằng sự bồi thường đối với chúng tôi là một cuộc điều tra trọn vẹn và độc lập, rồi tới công lý,” Esmaeilion nói với đài Radio Canada International. “Bồi thường xếp thứ ba.”

Hôm 26/6, Iran thông báo là sẽ gởi các hộp đen từ chiếc Boeing 737 bị bắn rớt tới Pháp để giải mã vào cuối tháng 7.

Trong một tuyên bố chung, ngoại trưởng Champagne và bộ trưởng giao thông Marc Garneau hoan nghênh thông báo của Iran.

Sau khi ban đầu phủ nhận trách nhiệm về vụ rớt máy bay này, chính quyền Iran đã buộc phải thừa nhận rằng một khẩu đội phòng không của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo đã bắn nhầm chiếc máy bay ít phút sau khi nó cất cánh từ Phi trường Quốc tế Imam Khomeini của Tehran giữa lúc có những căng thẳng leo thang với quân Mỹ ở nước láng giềng Iraq.

Nguồn: Radio Canada International, CBC, 2/7/2020.

© Bản tiếng Việt của Canada Info.