Trong những ngày gần đây, nhiều quốc gia như Đan Mạch, Ireland, Đức, Na Uy, Hà Lan và Thái Lan đã tạm ngừng sử dụng vaccine coronavirus của AstraZeneca sau khi có những báo cáo về một số người dùng vaccine này đã bị đông máu, mặc dù không có bằng chứng cho thấy việc tiêm vaccine này là nguyên nhân.

Cơ quan Dược phẩm Châu Âu và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết dữ liệu hiện có không cho thấy vaccine gây đông máu và nên tiếp tục tiêm chủng.

Sau đây là tóm lược những điều đã biết – và chưa biết.

CHUYỆN GÌ ĐÃ XẢY RA?

Vaccine AstraZeneca được chuẩn bị để tiêm tại trung tâm tiêm chủng ở Apolda, Đức, ngày 28/2/2021. (Ảnh: Michael Reichel / DPA / AP)

Đan Mạch là quốc gia đầu tiên ngừng sử dụng vaccine AstraZeneca COVID-19 vào tuần trước sau khi có báo cáo về một số người bị đông máu, trong đó có một người đã nhiều cục máu đông và tử vong 10 ngày sau khi tiêm ít nhất một liều.

Các cơ quan y tế Đan Mạch cho biết sẽ đình chỉ ít nhất hai tuần trong khi những ca bệnh này được điều tra, cho dù họ lưu ý rằng “hiện tại, vẫn chưa thể kết luận liệu có mối liên hệ giữa vaccine và chứng đông máu hay không”.

Tiếp theo là Na Uy, Iceland, Bulgaria, Thái Lan và Congo cũng đình chỉ vaccine này. Hôm thứ Bảy 13/3/2021, giới chức trách Na Uy cho biết bốn người dưới 50 tuổi đã tiêm vaccine AstraZeneca có số lượng tiểu cầu trong máu thấp bất thường. Điều đó có thể dẫn đến chảy máu nghiêm trọng.

Ngay sau đó, Ireland và Hà Lan thông báo rằng họ cũng tạm thời ngừng sử dụng vaccine AstraZeneca.

Giới chức trách ở Hà Lan – cũng như những nơi khác – cho biết việc họ ngừng tiêm vaccine AstraZeneca là hoàn toàn để phòng ngừa.

“Chúng tôi phải luôn biết cẩn tắc vô ưu, chính vì dậy việc tạm ngừng ngay bây giờ để đề phòng là chuyện hợp lý,” Bộ trưởng Y tế Hà Lan Hugo de Jonge nói.

Hôm thứ Hai 15/3, các bác sĩ Na Uy thông báo rằng một trong những người nhập viện sau khi tiêm vaccine AstraZeneca đã tử vong. Sau khi cho biết hồi tuần trước rằng họ sẽ tiếp tục với vaccine này, giới chức trách Đức loan báo hôm 15/3 rằng họ sẽ đình chỉ việc sử dụng vaccine này sau khi có các báo cáo mới về các sự cố, dựa trên lời khuyên từ cơ quan quản lý dược phẩm của họ.

Trước việc nhiều nước đình chỉ vaccine, AstraZeneca nói họ đã xem xét kỹ càng dữ liệu về 17 triệu người đã được tiêm vaccine này trên khắp châu Âu. Hãng này cho biết “không có bằng chứng về sự gia tăng nguy cơ đông máu” ở bất kỳ nhóm tuổi hoặc giới tính nào ở bất kỳ quốc gia nào.

CÓ BẰNG CHỨNG NÀO CHO THẤY VACCINE NÀY LÀ NGUYÊN NHÂN?

Không. Cơ quan Dược phẩm Châu Âu cho biết “không có dấu hiệu nào cho thấy việc tiêm vaccine đã gây ra những chứng bệnh này”. Cơ quan quản lý này của Liên Âu (EU) cho biết số báo cáo về các trường hợp bị đông máu ở những người đã tiêm vaccine AstraZeneca không cao hơn so với những người chưa tiêm.

Tại Anh, nơi đã tiêm 11 triệu liều vaccine AstraZeneca – nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác – đã có báo cáo về khoảng 11 người bị đông máu sau khi tiêm. Không có trường hợp nào được chứng minh là do vaccine gây ra.

Một số bác sĩ chỉ ra rằng từ khi các chiến dịch chủng ngừa bắt đầu bằng cách tiêm cho những người dễ bị tổn thương nhất, những người hiện đang được chủng ngừa rất có thể đã có sẵn vấn đề về sức khỏe. Giới chuyên gia nói rằng điều đó khiến khó xác định được liệu mũi tiêm vaccine có phải là nguyên nhân hay không.

VẬY TẠI SAO HỌ LẠI DỪNG TIÊM VACCINE?

Bất cứ khi nào vaccine được khai triển sử dụng rộng rãi, giới khoa học đều dự kiến một số sự cố sức khỏe nghiêm trọng và tử vong sẽ được báo cáo – chỉ đơn giản vì hàng triệu người được tiêm vaccine và các sự cố sẽ xảy ra ngẫu nhiên trong một nhóm quá lớn.

Phần lớn những sự cố này không liên quan tới vaccine, nhưng vì vaccine COVID-19 vẫn còn đang thử nghiệm, giới khoa học phải nghiên cứu mọi khả năng rằng vaccine có thể có một số tác dụng phụ không lường trước được. Vaccine được coi là thử nghiệm vì chỉ mới được điều chế vào năm ngoái, vì vậy không có dữ liệu dài hạn cho bất kỳ loại vaccine nào.

“Người ta chết mỗi ngày, và chúng ta có hơn 300 triệu người trên toàn cầu đã được chủng ngừa mà trong đó sẽ có những người chết vì các nguyên nhân khác,” Tiến sĩ Mariangela Simao, phó tổng giám đốc WHO, nói.

CÓ LO NGẠI GÌ KHÁC VỀ CÁC VACCINE COVID-19 KHÔNG?

Cơ quan Dược phẩm Châu Âu hiện đang kiểm tra xem liệu các vaccine COVID-19 do Pfizer-BioNTech, Moderna Inc. và AstraZeneca sản xuất có thể gây ra lượng tiểu cầu trong máu thấp ở một số bệnh nhân hay không, một tình trạng có thể dẫn đến bầm tím và chảy máu.

ASTRAZENECA CÓ GẶP SỰ CỐ NÀO KHÁC KHÔNG?

Vaccine này đã được phê duyệt sử dụng cho người lớn ở hơn 50 quốc gia và đã được chứng minh là an toàn và hiệu nghiệm trong các nghiên cứu được thực hiện ở Anh, Brazil và Nam Phi. Nhưng đã có những quan ngại về cách dữ liệu vaccine được công bố và một số nhà lãnh đạo ở Châu Âu, như Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, đã đặt câu hỏi về tính hiệu nghiệm của vaccine này.

Vương quốc Anh ban đầu phê duyệt loại vaccine này dựa trên kết quả một phần cho thấy vaccine này có hiệu nghiệm khoảng 70%. Nhưng các kết quả đó bị nghi ngờ do một sai sót trong sản xuất khiến một số người tham gia thử nghiệm chỉ nhận được nửa liều trong mũi tiêm đầu tiên – một lỗi mà các nhà nghiên cứu đã không thừa nhận ngay lập tức. Khi khuyến nghị phê duyệt vaccine này, Cơ quan Dược phẩm Châu Âu ước tính mức hiệu nghiệm của vaccine là khoảng 60%.

Dữ liệu về việc liệu vaccine có bảo vệ người cao niên hay không cũng không đầy đủ, khiến một số nước Châu Âu ban đầu từ chối tiêm vaccine cho người cao niên. Ontario hiện cho phép tiêm vaccine này cho người ở độ tuổi 60-64, tại một số các nhà thuốc tây ở 3 vùng chọn lọc.

Tại Hoa Kỳ, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đã đình chỉ một nghiên cứu ở 30 ngàn người Mỹ trong sáu tuần, do cơ quan quản lý muốn có thông tin về một số tác dụng phụ có thể xảy ra được báo cáo ở Vương quốc Anh.

“Tất cả dữ liệu chúng tôi đã thấy về vaccine AstraZeneca cho thấy nó rất an toàn và đang cứu người ta khỏi chết vì COVID,” Tiến sĩ Paul Hunter, giáo sư y khoa tại Đại học East Anglia, nói. “Nhưng đây có thể là một vấn đề về nhận thức vì mỗi khi có sự cố về vaccine, chúng ta lại nghe thấy cái tên ‘AstraZeneca’’ ngay sau đó.”

VẬY GIỚI CHUYÊN GIA KHUYÊN NÊN LÀM GÌ?

Một y tá chuẩn bị vaccine COVID-19 của AstraZeneca để tiêm tại một trung tâm y tế ở Seoul, Nam Hàn, ngày 26/2/2021. (Ảnh: Jung Yeon-je / AP)

WHO và Cơ quan Dược phẩm Châu Âu – cũng như các cơ quan quản lý ở một số quốc gia – nói rằng công chúng nên tiếp tục được tiêm vaccine và những rủi ro nhỏ của việc chủng ngừa đáng chấp nhận hơn nhiều so với bất kỳ tác hại khả dĩ nào.

“Sự an toàn của công chúng sẽ luôn được đặt lên hàng đầu,” cơ quan quản lý dược phẩm của Vương quốc Anh cho biết. “Người ta vẫn nên đi tiêm vaccine COVID-19 khi được yêu cầu.”

CANADA PHẢN ỨNG RA SAO?

Cuối ngày thứ Năm 11/3, Bộ Y tế Canada đưa ra thông cáo nói rằng họ đã được biết về các báo cáo từ Châu Âu và muốn trấn an người dân Canada “rằng lợi ích của vaccine tiếp tục lớn hơn rủi ro của nó”.

Bộ Y tế Canada cho biết họ đã phê duyệt vaccine này dựa trên việc xem xét kỹ lưỡng, độc lập các bằng chứng và xác định rằng nó đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, mức hiệu nghiệm và chất lượng của Canada.

“Tại thời điểm này, không có dấu hiệu nào cho thấy vaccine này gây ra những sự cố này,” thông cáo viết.

“Cho đến nay, không có tác dụng phụ nào liên quan đến vaccine AstraZeneca COVID-19, hoặc phiên bản do Viện Huyết thanh của Ấn Độ sản xuất, được báo cáo cho Bộ Y tế Canada hoặc Cơ quan Y tế Công cộng của Canada.”

Bộ Y tế Canada cho biết không có lô hàng nào được xác định đang bị điều tra đã được chuyển đến Canada.

Các quan chức ở một số tỉnh bang cho biết hôm 11/3 rằng họ không có ý định ngừng sử dụng vaccine này.

Khương An tổng hợp từ The Associated Press, Reuters, CTV, 14 & 15/3/2021.

© Bản tiếng Việt của Canada Info.

1 thought on “Tại sao nhiều nước ngừng dùng vaccine AstraZeneca?

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.