Chiến lược đầu tư cho lúc về hưu: TFSA so với RRSP
Cân nhắc các kịch bản của cuộc so găng giữa RRSP và TFSA để chọn chiến lược đầu tư đúng đắn cho lúc về hưu.
Người Canada bắt đầu vào mùa nghĩ tới chuyện dành dụm và đầu tư trong các tài khoản tiết kiệm có lợi về thuế. Thời hạn bỏ tiền vào tài khoản tiết kiệm hưu trí RRSP (Registered Retirement Savings Plan) sắp kết thúc, và bước qua thời điểm năm mới mỗi người thành niên được bỏ thêm 5.500 Gia kim vào tài khoản tiết kiệm miễn thuế TFSA (Tax-Free Savings Account). Bạn có thể thích sử dụng hết hạn mức tối đa được bỏ tiền vào cả tài khoản RRSP lẫn TFSA, nhưng đa số người dân không đủ khả năng làm như vậy – đặc biệt nếu họ đang mượn nợ thế chấp (mortgage) để mua nhà và đang dành dụm chút ít để lo chuyện học hành cho con cái. Vậy đâu là cách tốt nhất để tiết kiệm cho lúc về hưu nếu túi tiền của bạn hạn hẹp?
Chọn chiến lược đúng đắn để tiết kiệm cho lúc về hưu: TFSA so với RRSP
David Aston, CFA, CMA, MA
Khương An dịch
Do có nhiều phương án cho khoản đầu tư cho tuổi hưu nên không dễ lựa chọn. May thay, chúng tôi có thể giúp. Trong phần tiếp sau đây, chúng tôi sẽ chỉ bạn cách tìm ra chiến lược thích hợp nhất cho tình huống của mình. Như bạn sẽ thấy, tài khoản RRSP là lý tưởng nếu hiện nay bạn thuộc khung thu nhập có thuế suất cao và dự kiến sẽ nằm trong nhóm hưu trí trung lưu. Nhưng các tài khoản TFSA linh hoạt hơn và hiệu quả hơn nếu khi về hưu bạn nằm trong nhóm có thu nhập rất cao hoặc rất thấp. Ta hãy cùng đi vào chi tiết.
Trận đấu chính
Trong cuộc so găng chọn lựa giữa RRSP và TFSA, tài khoản tiết kiệm hưu trí RRSP thắng thế vì đó là nơi người dân Canada tích góp phần lớn tài sản cá nhân của mình cho tuổi hưu. Năm nay (2014), bạn có đến ngày 3/3 để bỏ tiền vào RRSP cho năm thuế 2013. Nhưng bạn cũng nên cân nhắc đối thủ chính trong cuộc đua giành vương miện tiết kiệm: đó là tài khoản tiết kiệm miễn thuế TFSA, bắt đầu áp dụng từ năm 2009. Bạn có thể bỏ vào tài khoản này đến 5.500 Gia kim cho năm 2014, hoặc nhiều hơn nếu bạn còn hạn mức chưa sử dụng (unused room) từ những năm trước đó.
Cả RRSP và TFSA đều giúp bạn tránh thuế miễn là các khoản đầu tư được giữ bên trong tài khoản. Với RRSP, bạn có thể khấu trừ khoản đóng góp vào tài khoản khỏi thu nhập của mình, nhờ đó bạn được hoàn thuế (tax refund), nhưng số tiền đó sẽ chịu thuế trọn vẹn nếu bạn rút ra. TFSA thì ngược lại: bạn không được hoàn thuế cho các khoản đóng góp, nhưng khi rút tiền ra bạn không phải đóng thuế. Vì vậy, nếu bạn đang cân nhắc giữa hai phương án này, chung quy chỉ còn lại câu hỏi liệu bạn nên đóng thuế bây giờ hay sau này.
Câu trả lời tùy thuộc vào thuế suất của bạn. Nếu bạn nằm trong nhóm có thuế suất khi bạn bỏ tiền vào cao hơn thuế suất khi bạn rút tiền ra, thì nên dùng tài khoản RRSP. Cũng dễ hiểu tại sao: khoản đóng góp RRSP ban đầu của bạn cho bạn hưởng khoản hoàn thuế khá nhiều ngay bây giờ, và sở thuế sẽ lấy lại một phần ít hơn khi bạn rút tiền. Tuy nhiên, nếu bạn rút tiền ra khi bạn có thuế suất cao hơn hiện nay, thì nên chọn tài khoản TFSA. Nếu các thuế suất của bạn giống nhau khi đóng tiền vào và rút tiền ra, thì hai lựa chọn này tương đương nhau.
Tuy ý tưởng này khá đơn giản, áp dụng nó vào thực tế lại khó hơn nhiều. Dù gì đi nữa, ta không thể nào dự báo được bạn sẽ nằm trong nhóm thuế suất nào trong vài chục năm nữa. Nhưng tuy bạn không thể tiên đoán chính xác, có thể nói là đa phần mọi người sẽ sống bằng nguồn thu nhập trong giai đoạn hưu trí thấp hơn trong những năm đi làm có thu nhập cao nhất. Vì vậy tài khoản RRSP phù hợp trong nhiều tình huống. Đặc biệt, chúng mang lại kết quả tuyệt vời nếu bạn là một người có thu nhập cao đang dành dụm cho giai đoạn hưu trí của một người tiêu biểu thuộc tầng lớp trung lưu.
Sau đây là một ví dụ. (Xem Kịch bản 1 trong minh họa “RRSP so với TFSA: Tài khoản nào có lợi hơn cho bạn?” dưới đây.) Giả dụ thu nhập hiện tại của bạn thuộc loại khấm khá ở mức 90.000 Gia kim, và bạn tin rằng khi bạn về hưu trong 30 năm nữa, bạn sẽ có thu nhập 38.000 Gia kim tính theo thời giá hiện nay. Ở Ontario (nơi có thuế suất gần sát với mức trung bình của toàn Canada), mức lương của bạn sẽ đưa bạn vào khung thu nhập chịu thuế 43% hiện nay, nhưng có thể bạn chỉ đóng thuế ở mức 26% khi bạn rút tiền ra khỏi RRSP về sau, giả định là các thuế suất không đổi và các khung thu nhập điều chỉnh theo lạm phát. Như vậy, nếu bạn bỏ 1.000 Gia kim cộng với khoản hoàn thuế [từ mức đóng góp này] vào tài khoản RRSP của mình và bạn hưởng suất sinh lời vừa phải, bạn có thể kỳ vọng số tiền đó sẽ có giá trị khoảng 3.165 Gia kim (theo thời giá hiện nay) sau thuế khi bạn rốt cuộc rút tiền ra khỏi tài khoản trong 30 năm nữa. Nếu bỏ cùng số tiền đó vào một tài khoản TFSA thì bạn sẽ chỉ có 2.430 Gia kim. Như vậy RRSP thắng hiệp đấu này với số điểm chênh lệch lớn.
Nhưng ví dụ này hơi bất cân xứng một chút vì mức chênh lệch giữa các thuế suất quá lớn. Nếu mức chênh lệch thấp hơn, RRSP vẫn thắng, nhưng không nhiều như trên.
Đấu thủ mới đáng gờm
Có nhiều tình huống khác mà bạn sẽ đạt kết quả cao hơn với TFSA vì tài khoản này linh hoạt hơn. Thứ nhất, rút tiền từ TFSA không bao giờ có tác động về thuế, trong khi bạn buộc phải đóng một khoản thuế lớn đến bực mình nếu bạn cần rút tiền từ RRSP cho một khoản chi tiêu khẩn cấp trong khi bạn còn đang đi làm. (Bạn có thể rút một số tiền cụ thể từ tài khoản RRSP mà không phải đóng thuế để trả một phần tiền khi mua nhà lần đầu tiên hoặc để đóng tiền học, nhưng bạn phải bỏ lại số tiền đó vào tài khoản theo lịch khá nghiêm ngặt, hoặc phải chịu hậu quả nặng nề về thuế.) Ngoài ra, rút tiền từ RRSP sẽ khiến bạn vĩnh viễn mất đi hạn mức đóng góp đó, trong khi với các khoản rút từ tài khoản TFSA, bạn có thể bỏ tiền lại vào tài khoản sau khi đợi đến năm sau (theo niên lịch).
Quan trọng hơn nữa là rốt cuộc bạn buộc phải chuyển đổi tài khoản RRSP của mình thành tài khoản RRIF [Registered Retirement Income Fund], tức là một tài khoản niên kim khi bạn tròn 71 tuổi và sau đó buộc phải rút những khoản tiền tối thiểu ra khỏi tài khoản này. Ngược lại, xét về khía cạnh rút tiền, TFSA có rất ít ràng buộc. Vì vậy, nếu bạn muốn linh hoạt – và đặc biệt nếu bạn có thể cần tiền trong khi còn đi làm – TFSA thắng đẹp.
Giảm phúc lợi vì chính phủ lấy lại
Có một yếu tố khác cần cân nhắc khi đối chiếu các ưu điểm của RRSP và TFSA. Khi bạn bắt đầu rút tiền tiết kiệm để xài khi về hưu, các khoản rút từ RRSP và RRIF được xem là thu nhập; thu nhập đó có thể làm giảm các phúc lợi của người cao niên chẳng hạn như Phúc lợi Tuổi Già (Old Age Security, OAS) hoặc Phúc lợi Bổ sung Thu nhập Bảo đảm (Guaranteed Income Supplement, GIS). Camillo Lento, giáo sư môn kế toán tại Đại học Lakehead University ở Thunder Bay, Ontario, nói: “Khi bạn rút tiền ra khỏi RRSP, có những khoản đóng thuế ngầm dưới dạng giảm phúc lợi.” Lạ lùng là các mức giảm phúc lợi do chính phủ lấy lại (clawback) này thường không ảnh hưởng nhiều đến người cao niên có thu nhập trung bình, nhưng lại có ảnh hưởng lớn hơn nhiều nếu bạn có thu nhập cao hoặc thu nhập thấp.
Thử xem tác động đối với một người sẽ hưởng tuổi hưu trong sung túc, được thể hiện ở Kịch bản 2 của chúng tôi. Giả dụ bạn là một người đóng thuế ở tỉnh bang British Columbia hiện nay có thu nhập 80.000 Gia kim mỗi năm và tiếp tục thành công vượt bậc về tài chính, cuối cùng sẽ nghỉ hưu với cùng mức thu nhập 80.000 Gia kim (theo thời giá hiện nay). Trong trường hợp đó, coi như các khoản rút tiền từ RRSP sẽ chịu mức giảm trừ đáng ghét về phúc lợi OAS. Chính phủ sẽ lấy lại 15 xu tiền OAS cho mỗi Gia kim thu nhập khi thu nhập chịu thuế ở mức từ 70.954 đến 114.640 Gia kim cho năm thuế 2013 (mặc dù tác động ròng sẽ ít hơn vì khoản lấy lại phúc lợi này sẽ giảm thu nhập chịu thuế). Tính chung, nếu bỏ 1.000 Gia kim vào TFSA, thay vì RRSP, kết cuộc bạn sẽ đưowjc lợi thêm 400 Gia kim (tức 20%). Vì vậy, với người về hưu khá giả, tài khoản TFSA thắng với mức chênh lệch lớn.
Tác động của những khoản rút tiền từ RRSP đối với phúc lợi bị chính phủ lấy lại thậm còn trầm trọng hơn đối với những người có thu nhập thấp vì người cao niên trong nhóm này có thể được hưởng Phúc lợi Bổ sung Thu nhập Bảo đảm: GIS. (Để đủ điều kiện hưởng GIS, người cao niên phải có thu nhập thấp hơn 23.300 Gia kim đối với người độc thân hay 35.300 đối với các cặp vợ chồng trong năm 2013, không kể một số loại thu nhập nhất định.) Sở dĩ như vậy là vì mỗi Gia kim trong mức rút tiền từ RRSP sẽ khiến bạn mất khoảng 50 xu về số tiền GIS mà chính phủ lấy lại. Malcolm Hamilton, một chuyên viên thống kê và phân tích bảo hiểm đã về hưu và hiện là nghiên cứu viên của Viện C.D. Howe, nói: “Y như phải chịu thuế suất biên tế 50%.”
Như chúng tôi trình bày trong Kịch bản 3, giả dụ hiện nay bạn có thu nhập 40.000 Gia kim mỗi năm ở British Columbia, và khi về hưu có thu nhập 18.000 Gia kim. Khoản đóng góp 1.000 Gia kim (cộng với mức hoàn thuế) vào một tài khoản RRSP sẽ tăng lên đến hơn 3.000 Gia kim trong 30 năm, nhưng kết cuộc bạn sẽ mất đi hai phần ba số tiền đó do đóng thuế thu nhập và bị chính phủ lấy lại phúc lợi GIS khi bạn rút tiền ra khỏi RRSP. Trong trường hợp đó, bỏ tiền vào TFSA sẽ giúp bạn có thêm 1.370 Gia kim (tức cao hơn 129%).
Khi câu trả lời không rõ ràng
Như chúng tôi đã nói ở trên, không thể nào biết được thu nhập của bạn lúc về hưu sẽ ở mức nào nếu bạn vẫn còn nhiều năm nữa mới tới cột mốc đó, Vì vậy nếu bạn không biết rõ mình sẽ rơi vào tình huống nào, thì làm sao quyết định?
Một yếu tố quan trọng cần cân nhắc là hãng sở nơi bạn làm việc có đóng góp đối ứng với số tiền bạn đóng góp vào chương trình tiết kiệm hưu trí ở nơi làm việc hay không. Vì vậy, nếu hãng sở của bạn đóng góp tương ứng với số tiền bạn tự nguyện góp vào một RRSP tập thể, thì bạn nên ưu tiên góp tiền vào đó đủ để lấy được khoản đóng góp của hãng sở – được chủ lao động cho tiền đương nhiên ăn đứt các phương án khác.
Nếu không có chương trình kiểu đó, tính linh hoạt của TFSA sẽ khiến tài khoản này là phương án mặc định tốt nhất. Ông Hamilton khuyên: “TFSA có lẽ là lựa chọn an toàn hơn nếu bạn không biết rõ liệu RRSP có phù hợp cho mình hay không.” Ông nghĩ có thể các thuế suất và các khoản phúc lợi bị chính phủ lấy lại liên quan đến thu nhập sẽ tăng theo thời gian; điều đó càng làm cán cân lợi thế nghiêng về TFSA. Nhưng trừ phi bạn rốt cuộc sẽ trở thành người nhận GIS (trong trường hợp đó, RRSP sẽ là sai lầm lớn), bạn sẽ không sai lầm với một trong hai phương án. Ông nói: “Với phần lớn mọi người, đây là hai lựa chọn tốt.”
Ông Lento cũng thích các ưu điểm toàn diện của TFSA. Ông nói: “Nếu bạn nằm trong khung thuế suất rất cao và biết rằng khi về hưu bạn sẽ có thuế suất thấp hơn, đó là trường hợp duy nhất tôi sẽ xem RRSP là ưu tiên.” Nếu bạn chọn RRSP, nhớ là đừng xài số tiền hoàn thuế. Ông Lento nói: “Nếu bạn không đầu tư số tiền hoàn thuế, TFSA sẽ có lợi hơn nhiều.”
Nếu bạn đang muốn xác định xem khoản hoàn thuế từ mức đóng góp vào RRSP có đủ để có lợi hay không, một ngưỡng cần cân nhắc là thu nhập chịu thuế của bạn có cao hơn 43.561 Gia kim cho năm thuế 2013 hay không; đó chính là ngưỡng phân chia giữa khung thuế thu nhập liên bang thứ nhất và thứ nhì. (“Thu nhập chịu thuế” [taxable income] là thu nhập của bạn sau các khoản khấu trừ nhất định, trong đó có các khoản khấu trừ cho RRSP và chi phí trả tiền giữ trẻ, và được thể hiện ở dòng 260 trong bản khai thuế của bạn.)
Nếu thu nhập của bạn ở trên mức đó, thuế suất biên tế của bạn sẽ tăng thêm 7 điểm phần trăm, và do đó các khoản đóng góp vào RRSP của bạn sẽ được hoàn thuế nhiều hơn và rất có thể về sau sẽ giúp bạn đạt kết quả tốt hơn hẳn. Dưới mức đó, lợi ích của việc chọn tài khoản RRSP còn đáng nghi vấn hơn. Ngoài ra, nếu hiện tại bạn ở mức thu nhập thấp, bạn sẽ có khả năng nhiều hơn để thành người đủ điều kiện nhận GIS về sau, đặc biệt nếu bạn độc thân.
Các đấu thủ phụ
Tới đây, chúng tôi chỉ mới cân nhắc các lợi ích so sánh giữa RRSP và TFSA, nhưng còn có những phương án khác để dùng số tiền dành dụm được. Nếu bạn có một khoản vay mortgage lớn, bạn có thể nên tạm gác lại việc tiết kiệm cho lúc về hưu, và tập trung trả hết số nợ đó. Ý tưởng này giống với chiến lược “trả mortgage” trước mà ông Malcolm Hamilton ủng hộ. Theo chiến lược này, trước tiên bạn tập trung nỗ lực vào việc trả hết nợ mua nhà càng sớm càng tốt, rồi dành dụm tiền tiết kiệm cho tuổi hưu trong một giai đoạn tập trung.
Các lợi ích về thuế mà bạn có được từ chiến lược này có thể không hiển nhiên như với một tài khoản RRSP, nhưng chúng vẫn quan trọng. Trả dần số nợ gốc của mortgage sẽ giúp giảm các khoản trả lãi trong tương lai, mà các khoản này bạn cần phải trả bằng thu nhập sau khi đóng thuế. Sở hữu một ngôi nhà có giá trị sẽ tăng lên cũng là một cách tránh thuế, vì bạn sẽ không đóng thuế thu nhập đầu tư (capital gains tax) khi bạn rốt cuộc bán nhà. Ngoài ra, suất sinh lời đầu tư khá hấp dẫn do nó được bảo đảm. Ông Hamilton nhận xét: “Nếu trả dần nợ mortgage, bạn sẽ có suất sinh lời điều chỉnh theo rủi ro cao hơn với bất cứ hình thức nào khác.” Lãi suất mortgage rate luôn luôn cao hơn lãi suất hưởng trên các khoản tiền gởi bảo đảm (GIC) và công trái có cùng kỳ hạn vì tận dụng mức chênh lệch đó là một phần trong cách kiếm tiền của các ngân hàng.
Nếu bạn có con, chương trình tiết kiệm tốt nhất trong các kiểu tài khoản có tên viết tắt bằng bốn chữ cái là tài khoản tiết kiệm giáo dục RESP (Registered Education Savings Plan). Chỉ bạn mới có thể quyết định được nên cân đối thế nào cho phù hợp giữa việc bỏ tiền vào tài khoản dành để trả tiền học cho con về sau và tiết kiệm cho chính mình khi về hưu, nhưng có một lập luận ủng hộ việc ưu tiên cho RESP, đặc biệt nếu bạn là một phụ huynh còn trẻ.
Bạn có thể có lựa chọn trì hoãn tuổi nghỉ hưu của mình hoặc làm việc thêm một thời gian nữa – bạn thậm chí có thể muốn như vậy. Nhưng bạn chỉ có một khung thời gian ngắn để tiết kiệm cho việc học hành của con cái: để tận dụng tối đa các khoản trợ cấp hậu hĩnh của chính phủ, bạn cần mở một RESP trước khi con bạn lên 10 tuổi, và bạn sẽ phải thực hiện tất cả các khoản đóng góp trước khi con tròn 17 tuổi.
Chính phủ sẽ cho thêm số tiền bằng 20% các khoản đóng góp của bạn cho mỗi đứa con, lên đến mức trợ cấp tối đa hàng năm là 500 Gia kim và hạn mức trọn đời là 7.200 Gia kim. (Bạn hưởng được nhiều hơn một chút ở Alberta hoặc Quebec, hoặc nếu gia đình bạn có thu nhập dưới mức trung bình.) Để tối đa hóa các khoản trợ cấp tiết kiệm giáo dục này, bạn sẽ cần đóng góp tổng cộng 36.000 Gia kim. Bạn được phép đóng góp lên đến 50.000 Gia kim cho mỗi đứa con, nhưng theo tôi, bạn nên ngừng lại sau khi bạn đã nhận được hết các khoản trợ cấp tối đa. RESP khá phức tạp và có nhiều hạn chế về chuyện rút tiền ra, vì vậy cũng nên dành dụm thêm tiền cho con ăn học trong tài khoản TFSA linh hoạt hơn.
Bạn cần hiểu các quy định về thuế và dựa trên một số giả định nếu bạn muốn đạt kết quả tối đa cho tiền tiết kiệm hưu trí của mình. Nhưng một khi đã biến các ưu điểm và nhược điểm của mỗi phương án tiết kiệm, bạn sẽ tự tin để chọn quán quân cho kế hoạch dành dụm cho tuổi hưu của mình.
Nguồn: MoneySense Magazine, February/March 2014.
Bài liên quan: 10 hiểu lầm phổ biến về tài khoản TFSA