Mùa khai thuế 2016 có gì mới?

Khai thuế thu nhập cá nhân cho năm 2015: những điều mới cần biết trong năm nay

Trong thời gian qua đã có nhiều bàn luận về những thay đổi luật thuế thu nhập cá nhân ở Canada, cả trong suốt quá trình vận động tranh cử liên bang dài ngày trong năm 2015 lẫn trong những tháng sau khi Đảng Tự do lên nắm quyền.

Một số thay đổi, chẳng hạn như Phúc lợi Chăm sóc Trẻ em (Child Care Benefit) dựa trên thu nhập để thay thế Phúc lợi Chăm sóc Trẻ em Phổ quát (Universal Child Care Benefit, UCCB) thậm chí chưa được phác thảo, dù chúng đã được dự kiến trong ngân sách liên bang năm nay.

Những thay đổi khác, chẳng hạn thuế suất cao hơn cho người có thu nhập trên $200.000, và thuế suất thấp hơn cho người có thu nhập từ $45.283 tới $90.563, đang có tác động tới lương bổng.

Các chuyên gia như Jason Safar, một đối tác chuyên về dịch vụ thuế ở hãng PWC Canada, khuyên nên hoạch định về những thay đổi thuế suất này, đặc biệt cho người có thu nhập trên $200.000.

Thuế suất biên tế của thuế thu nhập liên bang

Sau đây là các thuế suất thu nhập liên bang có hiệu lực từ ngày 1-1-2016. Tùy vào tỉnh bang hay lãnh thổ bạn đang sinh sống, thuế suất biên tế cao nhất đã tăng từ 47% lên tới 53%.

Ông Safar nói các khoản đóng góp tài khoản tiết kiệm hưu trí RRSP, hiến tặng từ thiện, các khoản lỗ đầu tư và thậm chí cả chi phí y tế có thể được dời sang năm khai thuế 2016 để giảm thuế suất biên tế vào lúc mà thuế suất có thể tăng lên.

Ông nói: “Chuyện này hoàn toàn mới. Trong sự nghiệp của mình, tôi không thể nhớ được có lúc nào mà tôi tư vấn cho thân chủ không sử dụng các khoản miễn giảm thuế trong một năm. Thông thường là chú trọng đóng thuế càng ít càng tốt hiện nay.”

Đối với năm khai thuế 2015, người dân Canada vẫn còn được áp dụng kế hoạch phân tách thu nhập gia đình theo quy định của chính phủ cũ của Stephen Harper, được gọi là khoản giảm thuế gia đình, và phúc lợi UCCB mới (mà sắp sửa bị giảm bớt).

Nhiều thay đổi cho năm thuế 2015 có thể tạm thời khi chính phủ của Đảng Tự do thực hiện các kế hoạch của mình, và chế độ thuế dành cho gia đình là một mảng dự định sẽ có thay đổi.

Gabriel Baron, đối tác thuế ở hãng Ernst & Young, cho rằng nên hoạch định trước vài này để xem thử mình có thể làm được gì để có lợi về mặt tài chính cá nhân. Ông nói hoạch định thuế là quá trình liên tục diễn ra, không nên chỉ khai thuế vào tháng 4, mà nên nhìn về tương lai và suy nghĩ xem có thể làm gì khác hơn cho năm tới.

Nên để ý những thay đổi sau đây khi khai thuế thu nhập năm 2015:

MyCRA (Tài khoản cá nhân ở trang mạng Thuế vụ Canada)

Một ứng dụng di động của Thuế vụ Canada (CRA) hiện nay cho phép người đóng thuế xem thông cáo thẩm định thuế (notice of assessment), tình trạng của hồ sơ khai thuế, các thông tin về phúc lợi và tín dụng, khoản chưa dùng trong hạn mức đóng góp vào tài khoản RRSP và TFSA.

Điền thông tin tự động (Autofill)

Nếu bạn dùng phần mềm điện tử để khai thuế, CRA sẽ tự động điền nhiều ô thông tin cho bạn. Bạn đăng nhập vào tài khoản MyCRA của mình và đồng ý cho tải xống các thông tin về các mức đóng góp RRSP, cộng với thông tin từ các mẫu T4, T4A và T5. Người sử dụng nên kiểm tra lại dữ liệu của CRA trước khi nộp hồ sơ khai thuế.

Phúc lợi thuế trẻ em và UCCB 

Khoản phúc lợi thuế trẻ em (child tax credit), trị giá trung bình $337/trẻ, đã không còn và cha mẹ phải đóng thuế trên Phúc lợi Chăm sóc Trẻ em Phổ quát (UCCB) mà họ bắt đầu nhận được hồi mùa hè năm ngoái.

Kể từ tháng 7 năm ngoái, các gia đình nhận được $160/tháng cho mỗi trẻ dưới sáu tuổi và $60/tháng cho mỗi trẻ từ sáu tới 17 tuổi. Nếu trong năm 2015 bạn có vợ/chồng hoặc người phối ngẫu theo thông luật, người có thu nhập thấp hơn sẽ khai UCCB là thu nhập trên dòng 117.

Nếu bạn là cha/mẹ đơn thân, bạn có thể ghi UCCB là thu nhập cho con của bạn và khai con mình là một người phụ thuộc (dependant) hợp lệ trên dòng 305 của Biểu 1 (Schedule 1). Hoặc bạn có thể khai là thu nhập của chính mình trên dòng 117.

UCCB bị đánh thuế ở thuế suất biên tế của mình, nên chuẩn bị tinh thần bị thiệt về thuế vì bạn không còn được nhận khoản phúc lợi thuế trẻ em nữa. Nhưng nó sẽ không được cộng vào thu nhập của bạn để tính tiêu chuẩn được hưởng hoàn thuế GST/HST, chi phí y tế, và các khoản miễn giảm thuế của tỉnh bang và lãnh thổ.

Khoản giảm thuế gia đình

Đây là khoản phúc lợi phân tách thu nhập gây tranh cãi mà cựu thủ tướng Stephen Harper đã đưa ra cho các gia đình trong đó một người vợ/chồng kiếm nhiều tiền hơn người kia. Khoản này có hiệu lực cho năm thuế 2014. Người vợ/chồng có thu nhập cao hơn trong một cặp có con có thể chuyển tới tối đa $50.000 thu nhập sang cho người có thu nhập thấp hơn, để có thể được miễn giảm thuế tới tối đa $2.000. Nếu trong năm 2015, bạn là một gia đình có một người nghỉ hộ sản, ở nhà với con nhỏ, bị mất việc hay vì lý do khác kiếm ít tiền hơn người kia, phúc lợi này sẽ có lợi cho bạn. Dùng Biểu 1-A.

Nếu bạn là cha/mẹ đơn thân, một cặp không có con hoặc một cặp mà cả người có thu nhập xấp xỉ bằng nhau, khoản giảm thuế này không áp dụng cho bạn.

Chính phủ Trudeau đã cam kết bỏ hình thức phân tách thu nhập này, một động thái dự kiến sẽ được đưa ra trong ngân sách kế tiếp. Khó có khả năng nó vẫn còn áp dung trong năm khai thuế 2016. Đối với năm khai thuế 2015, điểm mới là khả năng chuyển học phí và các chi phí học hành và sách giáo khoa chưa được dùng để trừ thuế sang cho vợ/chồng hoặc người phối ngẫu theo thông luật.

Chi phí gửi trẻ

Mức tối đa có thể khai thuế đã tăng $1.000 mỗi năm cho mỗi trẻ, lên tới $8.000 cho trẻ dưới sáu tuổi, $5.000 cho trẻ từ 7 tới 16 tuổi, hoặc $11.000 cho trẻ bị khuyết tật. Chỉ có vợ/chồng hay người phối ngẫu có thu nhập thấp hơn được khai khoản chi phí này để giảm thuế.

Khoản dành cho người chăm sóc ở gia đình

Phúc lợi thêm dành cho trẻ em bị khuyết tật hay suy yếu sức khỏe dưới 18 tuổi đã bị bỏ và thay thế bằng UCCB. Bạn vẫn có thể khai hưởng khoản dành cho người chăm sóc ở gia đình cho người dưới 18 tuổi phụ thuộc vào vào vì bị suy yếu một chức năng thể trạng hay tâm thần.

Các khoản miễn giảm thuế dành cho chi phí thể lực và nghệ thuật của trẻ em

Chi phí mà bạn trả cho con cái học nghệ thuật hoặc tham gia các chương trình thể thao trước đây là một khoản credit không thể được hoàn thuế, nghĩa là nó không thể giảm số thuế bạn đóng xuống ít hơn zero. Nay khoản nay có thể được hoàn thuế.

TFSA

Hạn mức đóng góp cho tài khoản tiết kiệm miễn phí (TFSA) cho năm 2015 là $10.000. Mức tăng do chính phủ cũ của thủ tướng Stephen Harper đưa ra đã được tân chính phủ bãi bỏ, và sẽ giảm xuống lại $5.500 như cũ cho năm khai thuế 2016. Nhưng chỗ trống trong hạn mức đóng góp TFSA sẽ không biến  mất. Nếu bạn không bỏ tiền vào tài khoản này năm ngoái, chỗ trống đó tích lũy thêm và bạn có thể dùng cho những năm về sau.

Các khoản tiền rút từ tài khoản RRIF và RPP

Số tiền tối thiểu phải được rút từ một tài khoản thu nhập hưu trí có đăng ký (RRIF), kế hoạch hưu bổng (RPP) có đăng ký đã được giảm xuống. Kể từ khi mức giảm này có hiệu lực vào giữa năm ngoái, người hưu trí có thể dàn xếp với tổ chức cung cấp quỹ hưu bổng của mình được rút tiền cao hơn cần thiết. Một phần của mức rút thừa này có thể đủ điều kiện được tái đóng góp.

Các khoản lãi và lỗ đầu tư

Mức miễn trừ thuế trọn đời cho lãi đầu tư dành cho người bán trang trại hay tài sản đánh bắt thủy sản đã tăng lên tới 1 triệu Gia kim kể từ ngày 20-4-2015.

Ông Safar nói người đóng thuế nên tính tính tỷ giá ngoại tệ cẩn thận khi khai khoản lãi hoặc lỗ đầu tư đối với các chứng khoán khác. “Do đồng Gia kim sụt giá, chúng tôi đã có nhiều thân chủ vô cùng ngạc nhiên do tác động của tỷ giá khi bán chứng khoán.”

Những người bán chứng khoán Mỹ trong năm 2015 nghĩ rằng họ bị lỗ đầu tư nhưng lại phát hiện rằng mức lợi nhờ Mỹ kim tăng giá thực sự bù trừ cho mức lỗ đầu tư, vì Gia kim có giá trị quá thấp.

Xác thực thu nhập ở nước ngoài

Trong mấy năm qua,  nhiều sửa đổi về mẫu T1135 đã làm tăng lượng thông tin mà người đóng thuế bắt buộc phải khai báo về tài sản và thu nhập ở nước ngoài của họ. Nhưng giới chuyên gia thuế đã than phiền về sự phức tạp của mẫu này, mà đôi khi đòi hỏi phải có giấy tờ và chứng từ của hãng môi giới đầu tư và các chuyên viên môi giới bất động sản mà thường khó lấy được.

Đối với năm khai thuế 2015, có mẫu báo cáo đơn giản hơn cho người sở hữu hơn $100.000 nhưng ít hơn $250.000 ở nước ngoài, bao gồm nhà cho thuê, quỹ tín thác và các khoản đầu tư. Vì vậy, trong khi người sở hữu hơn $100.000 nhưng ít hơn $250.000 chỉ cần khai báo tổng thu nhập từ mỗi tài sản nắm giữ và bất cứ khoản lãi hay lỗ nào khi bán tài sản, người có nhiều tài sản ở nước ngoài hơn phải mô tả chi tiết hơn về mỗi loại đầu tư ở mỗi quốc gia.

Nguồn: Tax time 2016: New for filing this year, CBC, 1-3-2016.