Gian lận và hành hung đứng đầu tệ nạn trên TTC

Số liệu của Công ty Vận tải Công cộng Toronto (TTC) cung cấp chi tiết về những biến cố nghe mà nản lòng trên xe buýt kể từ năm 2010, trong đó các tuyến xe ban đêm chiếm tỷ lệ lớn.

Một người đàn ông trên tuyến xe 96 Wilson vung dao ăn bít-tết trước bụng của một phụ nữ mang thai trước khi đấm vào đầu bà ta. Một kẻ thủ dâm ở nơi công cộng trên tuyến xe 53 Steeles East phóng tinh lên tay áo của một hành khách khác.

Đây mới chỉ là hai trong hơn 4.000 tội đã diễn ra trên các xe buýt TTC kể từ năm 2010. Qua phân tích số liệu TTC, nhật báo Toronto Star đã phát hiện nhiều chi tiết kinh hoàng về các tội ác đã diễn ra trên hệ thống xe buýt của thành phố lớn nhất Canada.

Tuyến 36 Finch West đứng đầu với 322 vụ, tiếp theo là tuyến 35 Jane (260 vụ), và tuyến 32 Eglinton West (164 vụ). Tính chung, tỷ lệ tội ác trên xe buýt Toronto đã giảm đều đặn trong ba năm qua.

Gian lận – đặc biệt là dùng thẻ đi xe tháng Metropass giả – là tội hình sự phổ biến nhất, với 952 vụ. Các vụ hành hung tài xế (896) và hành khách (300) cũng nằm trong số 5 tội hàng đầu, cùng với quậy phá và đe dọa.

Các ví dụ khác:

Sau khi dọa cắt cổ tài xế, một hành khách xuống xe tuyến 300 Bloor/Danforth và ném vỏ chai bia và nho vào xe từ bên ngoài.
Một hành khách đấm vào mặt một phụ nữ trên tuyến 35 Jane vì ba xe đẩy trẻ em trên lối đi giữa xe chắn đường ông ta.
Một hành khách trên tuyến Cherry St. nói là bị nhiễm HIV và dọa quẹt khớp ngón tay rướm máu của mình vào tài xế.

Khi xét tới cả số liệu về lượng hành khách, tuyến xe ban đêm Lawrence East Night, cùng nhiều tuyến xe ban đêm khác, có liên quan tới số vụ nhiều nhất trên mỗi hành khách.

Giới chức TTC không chịu bình luận tại sao một số tuyến xe có số vụ phạm tội nhiều hơn các tuyến khác, mà chỉ nói rằng an toàn và an ninh của hành khách và nhân viên là điều rất quan trọng trên toàn hệ thống.

Trong một email gởi cho nhật báo Toronto Star, phát ngôn viên Brad Ross nói: “Cần hiểu rằng không có tuyến xe hay khu vực nào trong thành phố cần được quan tâm nhiều hơn chỗ khác – tất cả đều quan trọng và đều được quan tâm như nhau.”

Ông Ross giải thích rằng các cảnh sát viên đặc biệt của TTC sẽ thường nhắm tới và đi trên một số tuyến cụ thể sau khi tài xế và hành khách bày tỏ lo ngại về an toàn.

Tuy nhiên, sự hiện diện của họ chẳng giúp các nhân viên trực tiếp phục vụ hành khách an tâm hơn, theo nghiệp đoàn đại diện nhân viên vận tải công cộng.

Bob Kinnear, chủ tịch Chi nhánh 113 của Nghiệp đoàn Vận tải Công cộng Hợp nhất, nói: “Các cảnh sát viên đặc biệt, hay như chúng tôi thích gọi là lực lượng cầu vồng, luôn xuất hiện sau cơn bão.” TTC khẳng định rằng trong đa số các biến cố mà đơn vị thực thi pháp luật của mình phản ứng, nghi phạm đã bỏ đi khi cảnh sát viên đặc biệt tới.

Ông Kinnear cũng tỏ ra nghi ngờ về năng lực của cảnh sát viên đặc biệt trong việc bảo vệ tài xế và xử lý tình huống trong lúc tội ác đang diễn ra. Vì vậy, ông Kinnear đề nghị TTC thay thế cảnh sát viên đặc biệt bằng “cảnh sát viên thực sự”.

Sở Cảnh sát Toronto từ chối bình luận về đề xuất này. Phát ngôn viên Mark Pugash nói: “Chúng tôi phối hợp sát sao với TTC và sẽ tiếp tục như thế, nhưng sẽ không phải phép nếu chúng tôi bình luận về cách họ cơ cấu các dàn xếp an ninh của họ.”

Tuy nhiên, ông Kinnear cũng công nhận TTC đã thực hiện nhiều biện pháp phòng ngừa để bảo đảm an toàn cho tài xế và hành khách.

Xe buýt hiện nay có gắn tấm chắn Plexiglas để ngăn cách tài xế với những hành khách bạo lực. Camera CCTV quay lại cảnh các biến cố và có thể được xem lại trong các cuộc điều tra của cảnh sát. Chương trình hỗ trợ tòa án của TTC (hướng dẫn các nhân viên bị hành hung khi đang làm việc đi qua hệ thống pháp lý) được trao giải đi đầu về an toàn của Hiệp hội Vận tải Công cộng Đô thị Canada năm ngoái.

Tuy xu hướng 5 năm về số vụ hành hung tài xế đã giảm xuống, đây vẫn là tội phổ biến thứ nhì trên xe buýt TTC. Một cuộc điều tra của nhật báo Toronto Star năm 2008 phát hiện rằng tài xế TTC bị mắc chứng stress trầm trọng thường thấy ở những người sống sót sau chiến trận, thiên tai và nạn nhân bị hãm hiếp. Trong hai năm rưỡi qua, tài xế xe buýt được phát hiện là đã bị hành hung hơn 400 lần, do những hành khách sử dụng đủ loại vũ khí từ dao tới trái cây.

Ông Ross nói thêm rằng TTC cũng đang dự định tung ra một ứng dụng trong tương lai gần để giúp hành khách trình báo nặc danh các biến cố trên TTC.

Những tuyến xe nguy hiểm

Tuyến xe 36 Finch West đứng đầu về số vụ vi phạm trong 5 năm qua. (Colin McConnell / Toronto Star)

Sau đây là 5 tuyến xe buýt TTC nguy hiểm nhất xếp theo tổng số vụ vi phạm hình sự và vi phạm quy định của TTC từ ngày 1-1-2010 tới ngày 10-8-2015:

Tuyến 36 Finch West

322 vụ
Tội hình sự hàng đầu: Gian lận
Mô tả tuyến xe: Chạy giữa trạm Finch trên tuyến tàu điện ngầm Yonge-University-Spadina và khu vực đường Humberwood Blvd, thường theo hướng đông-tây.

Tuyến 35 Jane

260 vụ
Tội hình sự hàng đầu: Gian lận

Mô tả tuyến xe: Chạy giữa trạm Jane trên tuyến tàu điện ngầm Bloor-Danforth và khu vực đường Jane St. và Steeles Ave. W., khu vực đường Jane St. và Langstaff Rd. ở thành phố Vaughan, thường theo hướng bắc-nam.

Tuyến 32 Eglinton West

164 vụ

Tội hình sự hàng đầu: Hành hung tài xế
Mô tả tuyến xe: Chạy giữa trạm Eglinton trên tuyến tàu điện ngầm Line 1 Yonge-University và khu vực đường Eglinton Ave. W. và Renforth Dr., thường theo hướng đông-tây.

Tuyến 41 Keele

161 vụ
Tội hình sự hàng đầu: Gian lận
Mô tả tuyến xe: Chạy giữa trạm Keele trên tuyến tàu điện ngầm Line 2 Bloor-Danforth, khu Đại học York, và khu vực đường Steeles Ave. W. và Petrolia Rd., thường theo hướng bắc-nam.

Tuyến 52 Lawrence

123 vụ
Tội hình sự hàng đầu: Gian lận

Mô tả tuyến xe: Chạy giữa trạm Lawrence Strên tuyến tàu điện ngầm Yonge Subway và khu vực đường The Westway và Martin Grove Rd., Phi trường Quốc tế Pearson, và Westwood Mall, thường theo hướng đông-tây.

Những mối nguy hiểm trên TTC qua những con số

483: Tổng số vụ phạm tội hình sự và vi phạm quy định đối với hành khách và nhân viên TTC trên các tuyến xe buýt thường lệ và ban đêm trong năm ngoái.

12.946: Số lần gọi được các cảnh sát viên đặc biệt của TTC phản ứng trong năm ngoái.
113: Số vụ bắt theo luật hình sự do cảnh sát viên đặc biệt của TTC thực hiện trong năm ngoái.
Tháng Hai và tháng Ba: Những tháng thường có số vụ vi phạm nhiều nhất.