Người nghèo Canada được khuyến khích khai thuế để có thêm thu nhập

Khai thuế đang trở thành một phương cách chủ chốt để nhiều tổ chức tìm cách giúp người nghèo thoát khỏi cảnh bần cùng. Đó cũng là cách để kích thích nền kinh tế ở những vùng đang bị suy thoái ở Canada. Cái khó là làm sao thuyết phục được các hộ gia đình có thu nhập thấp chịu khai thuế, vì nhóm cư dân đó có tỷ lệ khai thuế thấp nhất.

Đặc biệt, các gia đình có nguy cơ lỡ mất hàng ngàn đô-la phúc lợi và miễn thuế mà chỉ có thể được hưởng bằng cách khai thuế.

Franco Savoia, thuộc tổ chức xóa đói giảm nghèo Vibrant Communities Calgary, nói: “Điều này hết sức quan trọng. Có tác động rất lớn cho các gia đình gần như không đủ khả năng trang trải cho các nhu cầu cơ bản bằng thu nhập của họ. Mà là tiền miễn thuế.”

Một gia đình bốn người với hai con dưới 5 tuổi và có thu nhập lao động hàng năm $40.000 đủ tiêu chuẩn hưởng phúc lợi hơn $13.000 ở Alberta.

Ông Savoia nói: “Với tôi, nếu chúng tôi có một gia đình ở Alberta chưa khai thuế cho năm 2015, chúng tôi phải thuyết phục họ khai thuế, bằng không thì đáng xấu hổ cho chúng tôi. Nếu mọi gia đình nghèo thực sự khai thuế, điều này có thể đổi đời. Số tiền không nhỏ chút nào.”

Với những tổ chức như tổ chức của ông Savoia, vận động người nghèo khai thuế là cách nhanh nhất để họ thoát khỏi cảnh đói nghèo. Các phúc lợi của chính phủ đang tăng lên, nhưng nếu không nộp hồ sơ khai thuế thì không đủ tiêu chuẩn được hưởng.

Nhiều tổ chức phi vụ lợi khai thuế miễn phí giúp cho người có thu nhập thấp, nhưng nhiều người vẫn không khai thuế. Khó mà biết chính xác bao nhiêu người như vậy.

Trong một cuộc khảo sát năm 2005 tổ chức phát chẩn thực phẩm Toronto Daily Bread Food Bank phát hiện rằng 25% người nhận thực phẩm của tổ chức này đã không nộp hồ sơ khai thuế. Những tổ chức khác cho rằng tỷ lệ này có thể thấp hơn.

Richard Shillington, một nhà nghiên cứu chính sách xã hội, nói: “Dựa trên kinh nghiệm quá khứ, tôi nghĩ có thể đoán khoảng từ 5% tới 10% gia đình có thu nhập không nhận được khoản hoàn thuế GST và phúc lợi thuế trẻ em mà họ được quyền hưởng.”

Thuế vụ Canada (CRA) không cho biết có bao nhiêu gia đình không nộp hồ sơ khai thuế. Thay vì vậy, CRA nói đã cấp 9,3 khoản chi trả Phúc lợi Trẻ em Canada (Canada Child Benefit), tổng cộng hơn 5,5 tỷ đô-la trong ba tháng đầu tiên của chương trình này. CRA dự kiến sẽ cấp 23 tỷ đô-la phúc lợi mà chính phủ liên bang đã ước tính cho năm đầu tiên của chương trình này trong ngân sách.

Nếu tất cả các hộ gia đình thu nhập thấp khai thuế, thì điều đó có thể tạo được sự kích thích kinh tế rất cần thiết ở những vùng đang gặp suy thoái của đất nước.

Mary Moran, thuộc tổ chức Phát triển Kinh tế Calgary, nói: “Nếu họ có thu nhập nhiều hơn, họ sẽ chi tiêu nhiều hơn. Đó là chi tiêu cho những thứ là căn bản với nhiều người như chúng ta, nhưng đối với họ là món xa xỉ, như các sự kiện văn hóa, cho con chơi thể thao hoặc mua giày thể thao mới. Có thu nhập nhiều hơn chắc chắn có tác động trực tiếp đối với nền kinh tế.”

Các gia đình có thu nhập có thiên hướng cao hơn những người thuộc các nhóm thu nhập khác trong việc chi tiêu nhiều tiền ở địa phương bởi vì một tỷ lệ lớn trong thu nhập của dành cho các nhu cầu cơ bản như chỗ ở, thực phẩm và điện nước.

Prosper Canada, một tổ chức từ thiện trên toàn quốc, liệt kê những rào cản mà người có thu nhập thường cảm nhận về việc khai thuế:

• Tính phức tạp
• Ít biết về các phúc lợi hiện có
• Thiếu các biểu mẫu khai thuế được gởi qua đường bưu điện
• Ít có điều kiện dùng computer
• Trình độ đọc viết thấp
• Ít có điều kiện được tư vấn
• Di dân mới nhập cư
• Thiếu tự tin và tin người khác
• Khó thu thập giấy tờ

Những nơi khai thuế miễn phí rất hữu ích, nhưng một số người vận động cho người nghèo, ví dụ như ông Savoia, nói cần phải có nhiều hành động hơn nữa để bảo đảm mỗi gia đình, mỗi người khốn khó đều khai thuế.

Theo ông, nguy cơ là ở chỗ nếu thấy tỷ lệ tham gia thấp, chính phủ có thể giảm bớt hoặc hủy bỏ các chương trình như phúc lợi trẻ em.