Tổ chức đằng sau phong trào chính trị “Wexit” hôm thứ Hai 4/11/2019 đã nộp đơn để trở thành một đảng có đăng ký, theo thủ lãnh phong trào này.

Phát biểu trên chương trình Your Morning của đài CTV, Peter Downing nói rằng Wexit Alberta đã tiến hành những bước đầu tiên để trở thành một đảng liên bang và nộp hồ sơ với cơ quan Elections Canada (Bầu cử Canada).

“Chúng tôi đang nộp hơn 500 chữ ký, hơn gấp đôi số 250 chữ ký phải có,” sáng lập viên này nói. “Chúng tôi sẽ làm cho miền Tây Canada điều mà Đảng Người Quebec làm cho Quebec.”

Phong trào ly khai của miền tây Wexit, từ ghép “western” (miền tây) và “exit” (thoát ra), dường như tăng thanh thế kể từ khi Đảng Tự do của Justin Trudeau giành thắng lợi trong kỳ bầu cử liên bang lần thứ 43 vào ngày 21/10 vừa qua.

Được biết có khoảng 700 người đã tham dự một cuộc tập hợp ở Edmonton trong dịp cuối tuần qua. Tại đó, Downing và nhiều người khác được thấy đội mũ màu xanh dương có dòng chữ “Make Alberta Great Again” (Khiến Alberta vĩ đại trở lại), mang âm hưởng của khẩu hiệu trong chiến dịch tranh cử thành công năm 2016 của tổng thống Mỹ Donald Trump. Một trang Facebook của nhóm này được lập hồi tháng 6, và tới nay đã có hơn 30,700 người thích.

Downing đã viết thư ngỏ gởi thủ hiến Jason Kenney của Alberta yêu cầu tổ chức trưng cầu dân ý về ly khai. Thủ hiến Kenney đã nói ông không ủng hộ ý tưởng đó.

“Ông ta đương nhiên có cơ hội trở thành Thủ tướng đầu tiên của Alberta. Thành một anh hùng. Dẫn dắt chúng tôi tới sự tự do kinh tế, sự ổn định xã hội và sự tự quyết của chúng tôi,” Downing nói. “Cửa đã bị đóng từ bên trong và ông có cơ hội mở nó ra cho chúng tôi.”

Downing nói Wexit Alberta có ba mục tiêu then chốt: thống nhất các tỉnh miền tây Canada, bầu các dân biểu để ra luật về những vấn đề ảnh hưởng trực tiếp tới miền tây, và “đưa các xứ sở / nước miền Tây Canada lên hàng đầu quốc gia”.

Ly khai thành công là một việc “phức tạp và tốn thời gian”, theo giáo sư chính trị học Joseph Garcea ở Đại học Saskatchewan.

“Tôi không biết đây có phải là một nỗ lực nghiêm túc theo hướng đó,” ông nói về phong trào Wexit Albert. “Tôi nghĩ đây là trò chính trị thiên vị đảng phái và gây thanh thế hơn là về ly khai.”

Tâm lý ly khai ở Alberta, Saskatchewan lên tới mức cao nhất trong lịch sử, theo khảo sát do Ipsos thực hiện cho đài Global.

Một số ý kiến chỉ trích nhóm này đã nhắc tới những lời kêu gọi đòi ly khai của Đảng Người Quebec, mà chưa bao giờ thành công trong các nỗ lực ly khai khỏi Canada. 

Downing phản bác rằng đảng đó đã thành công theo những cách khác, trong đó có điều mà một số người trong phong trào Wexit Alberta cho là các khoản phân bổ bình đẳng hóa không công bằng của liên bang. Quebec là tỉnh bang thụ hưởng nhiều nhất từ chương trình phân bổ năm 2019-20: nhận được ròng 13.1 tỷ đô-la.

“Rất nhiều trong số tiền đó xuất phát từ Alberta. Theo góc nhìn của chúng tôi, đó là một chương trình bình đẳng hóa rất bất công. Chúng tôi đã trải qua giai đoạn suy thoái kinh khủng và hiện nay vẫn còn trải qua chuyện đó,” Downing nói. “Vì một số lý do, hiện nay người miền tây Canada, và Alberta nói riêng, đang nhìn vào tình hình này và chúng tôi thực sự nghĩ rằng chúng tôi sẽ có lợi hơn nếu ly khai khỏi nhà cầm quyền ở Ottawa.”

Nguồn: CTV, 4/11/2019.

© Bản tiếng Việt của Canada Info.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.