Mỹ tiếp tục yêu cầu Canada ngăn chặn hàng giả
Mỹ muốn hải quan Canada tịch thu hàng giả nhập khẩu ngay cả khi hàng hóa đó, chủ yếu từ Trung Quốc, chỉ quá cảnh Canada để tới thị trường Mỹ và những nơi khác.
Chính phủ Đảng Tự do đang bàn bạc với giới chức chính quyền Mỹ để giải quyết những yêu sách mới của Mỹ đòi Canada phải cương quyết xử lý hàng giả, như điện thoại iPhone và hàng thời trang Prada giả, theo tìm hiểu của CBC News.
Chính quyền Trump muốn hải quan Canada bắt đầu tịch thu hàng giả nhập khẩu ngay cả khi những hàng hóa đó — chủ yếu từ Trung Quốc — chỉ đang quá cảnh ở Canada để tới các thị trường ở Mỹ và những nơi khác.
Theo một luật Canada có hiệu lực từ năm 2015, hải quan chỉ có thể tịch thu hàng giả gởi tới thị trường Canada.
Trong 13 tháng tính tới tháng 12 năm ngoái, Cục Biên giới Canada (CBSA) tịch thu 31 chuyến hàng giả trị giá ít nhất $600,000 — chỉ như muối bỏ biển; giới chỉ trích cho rằng hàng giả nhập khẩu vào Canada trị giá hàng tỷ đô-la.
Giới chức Canada từ lâu đã bác bỏ những yêu sách đòi có luật chống hàng giả nghiêm ngặt hơn, trong đó có những yêu sách của giới chức chính quyền Obama. Mỹ muốn luật năm 2015 của Canada phải bắt buộc tịch thu hàng giả nhập khẩu quá cảnh ở Canada, chứ không chỉ để bán ở Canada.
Như James Moore, bộ trưởng công nghiệp khi đó trong chính phủ Đảng Tự do, nói trước một ủy ban Thượng viện vào cuối năm 2014: “Tôi đã nói rõ với họ rằng quả là quá đáng khi một người trong chính quyền Mỹ yêu cầu Chính phủ Canada và người đóng thuế Canada làm người sàng lọc ở biên giới cho tất cả các hàng hóa gởi sang thị trường Mỹ.”
Nhưng chính phủ Đảng Tự do của thủ tướng Justin Trudeau hiện nay dường như đang muốn thỏa hiệp với chính quyền Trump; Mỹ đã chính thức nêu lại vấn đề khúc mắc thương mại này hôm 27/4.
Một báo cáo do văn phòng thương mại của Trump đưa ra nói, “Mỹ vẫn hết sức quan ngại rằng Canada không cho phép các viên chức hải quan bắt giữ, tịch thu, và hủy hàng hóa ăn cắp bản quyền và giả mạo đang quá cảnh hoặc đang vận chuyển qua Canada.”
Theo một báo cáo tóm tắt của CBSA được CBC News thu thập bằng yêu cầu theo Đạo luật Quyền tiếp cận Thông tin, CBSA đang cân nhắc đáp ứng yêu sách của Mỹ — mà không thực sự thay đổi luật.
Tại một cuộc họp hôm 12/4 với “các bên tư nhân có quyền lợi liên quan” và những cuộc họp khác trong năm nay, CBSA đã nêu ra khả năng “lấp lỗ hổng chính sách quá cảnh với các đối tác Mỹ của chúng ta mà không cần tu chính luật pháp”.
Giới chức CBSA đề xuất cảnh báo giới chức Mỹ hàng khả nghi là giả nếu phía Canada tình cờ phát hiện chúng khi kiểm tra một số hàng hóa quá cảnh vì những lý do khác, chẳng hạn y tế và an toàn.
Hoặc Canada có thể ký một “thư trao đổi” với Washington để mỗi bên cam kết “thông báo cho bên kia khi phát hiện hàng khả nghi là giả”. Một thư phụ lục như vậy với Canada đã được Mỹ đề xuất trong các cuộc đàm phán hiệp định Hợp tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), một hiệp định thương mại khu vực mà Mỹ đã rút lui ngay sau khi Donald Trump lên làm tổng thống.
CBSA cũng đề xuất hai giải pháp khác, một hiệp định mở rộng về làm thủ tục hải quan trước hoặc một cách tiếp cập “vòng ngoài”, cả hai đều cần tham vấn và nghiên cứu thêm.
Giới chức CBSA từ chối bình luận về vấn đề này, ngoại trừ khẳng định rằng giới chức Canada vẫn đang bàn với phía Mỹ.
Michael Geist, giáo sư luật và chuyên gia về sở hữu trí tuệ tại Đại học Ottawa, đã giúp CBC News xem qua báo cáo tóm tắt của CBSA. Ông nói rằng văn bản đó thừa nhận luật chống hàng giả của Canada phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế là không bắt buộc các nước ngăn chặn hàng quá cảnh bị cho là hàng giả.
Trong một email, giáo sư Geist viết, “Thật đáng lo ngại khi Canada đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và thông qua luật quy định cụ thể là loại trừ các chuyến hàng quá cảnh, nhưng giới chức đang tìm cách tránh né các quy định này — trong đó có một thư phụ lục hiệp định thương mại [TPP] mà hiện nay không còn tác dụng.”
Ông nói, “Ngoài ra, việc thiếu minh bạch trong quá trình này, trong đó có những cuộc họp bí mật với các quan chức và một số bên tư nhân có quyền lợi liên quan được chọn lọc, đi ngược lại cam kết của chính phủ về hoạch định chính sách mở và minh bạch.”
Nhưng một luật sư ở Toronto chuyên về chống hàng giả nói Canada cần cân nhắc “mọi phương án” để ngăn chặn hàng giả nhập khẩu quá cảnh, trong đó có hợp tác và chia sẻ thông tin với Mỹ.
Georgina Danzig, thuộc hãng luật Kestenberg Siegal Lipkus LLP, nói một số nhà nhập khẩu có thể dùng Canada để “rửa” hàng giả của họ.
Trong một cuộc phỏng vấn, bà nói, “Giới buôn hàng giả thích những tuyến đường thương mại mà có thể dùng để rửa hàng nhập khẩu của mình.” Bà nói cũng có rủi ro là hàng giả sẽ quay trở lại thị trường Canada.
“Canada cần làm nhiều hơn nữa,” luật sư Danzig nói, và cho rằng CBSA đang tịch thu hàng chục chuyến hàng giả trong khi các nước khác tịch thu hàng chục ngàn chuyến mỗi năm. “Thách thức nằm ở chỗ phân bổ đủ nguồn lực.”
Trong một báo cáo trình Quốc hội hồi tháng 5, chính phủ Đảng Tự do nêu một loạt vụ tịch thu hàng giả nhập khẩu với ý định bán ở Canada, bao gồm:
- 8,304 áo thun từ Pakistan, giả mạo sản phẩm Under Armour, bị tịch thu ở Montreal hồi tháng 4/2016. Giá trị do CBSA tính: $114,700
- 27,737 áo thể thao không rõ nguồn gốc, giả mạo sản phẩm của NBA Properties Inc., bị tịch thu ở Montreal hồi tháng 7/2016. Giá trị do CBSA tính: $3,010
- 4 áo sơ mi từ Trung Quốc, giả mạo sản phẩm Prada, bị tịch thu ở Montreal hồi tháng 6/2016. Giá trị không được cung cấp.
Nguồn: CBC 4/12/2017.